Хитой Фанлар академияси, Anhui Zhifei Longcom Biopharmaceutical Cо. компанияси ҳамда Ўзбекистон олимлари жамоаси ҳаммуаллифлигида яратилган коронавирусга қарши ZF-UZ-VAC2001 рекомбинант вакцинасининг III фаза синовлари натижаларининг дастлабки статистик таҳлиллари якунланди. Бу ҳақда Инновацион ривожланиш вазирлиги хабар берди. Хитой-ўзбек вакцинасининг 3 фаза клиник синовлари натижалари 27 август куни Хитой фонд бозорида эълон қилинди.
«Штаммлар генетикаси бўйича тадқиқотлар ZF-UZ-VAC2001 вакцинаси барча штаммлар учун умумий 81,76 фоиз, алфа («британча») штаммига қарши 92,93 фоиз, дельта («ҳиндча») штаммига қарши 77,54 фоиз самарадорлигини намойиш этди», — дейилади хабарда.
Маълумот учун, Pfizer вакцинасининг самарадорлиги 85 фоиз, AstraZeneca 68 фоиз экани, Moderna вакцинаси эса «бирламчи» штамм («уханча») учун юқори самарадорликни кўрсатиб (94 фоиз), дельта штамм учун 76 фоизгача пастлагани илмий адабиётларда қайд этилган.
Қайд этилишича, мазкур тадқиқот, шунингдек, вакцинага бўлган инсон организмининг реакцияси вакцина ва плацебо олганларда фарқ қилмаганини кўрсатган. «Шундай қилиб, клиник тадқиқотлар натижаси Хитой-Ўзбекистон ҳаммуаллифлигида яратилган вакцина аҳолига коронавирус юқишининг олдини олиш ва хавфсизлик жиҳатдан самарали эканини тасдиқлади», — дейилади вазирлик баёнотида.
Вакцинанинг III фаза халқаро кўп марказли клиник тадқиқотлари 2020 йилнинг 10 декабридан бошланган бўлиб, 18 ёшдан катта бўлган жами 29 минг кишини қамраб олди. Мазкур тадқиқотлар Хитойнинг Хунан провинциясида, шунингдек, Ўзбекистон, Индонезия, Покистон ва Эквадор давлатларида ўтказилди.
30 июнь санасига келиб жами 28,5 минг нафар кўнгилли рўйхатдан ўтказилган бўлиб, улардан 14 249 нафари вакцина ва 14 251 нафари плацебо олганлиги қайд этилган. Мазкур кўнгиллилардан 647 нафарида касаллик аниқланган, улардан 221 нафарида касаллик 3 та доза вакцина олгандан сўнг, 7 кундан кейин аниқланган. ЖССТ протоколига кўра, камида 156 та ҳолатда касаллик аниқлансагина тадқиқот натижалари очилиши мумкин.
Дастлабки статистик таҳлил тўлиқ вакцинациядан 7 кун кейин касалланганларнинг 35 нафари вакцина билан, 186 нафари плацебо билан эмланганини кўрсатган. Бу вакцинанинг 81,76 фоиз самарали эканини англатади. ЖССТ талабларига кўра, вакцина камида 70 фоиз самара бериши лозим. Шунингдек, ZF-UZ-VAC2001 вакцинаси билан эмланганлар орасида касалликнинг оғир шакли билан оғриганлар ёки ўлим ҳолатлари қайд этилмаган.
«ZF-UZ-VAC2001 вакцинасининг Ўзбекистондаги клиник синовларига келадиган бўлсак, клиник тадқиқотлар Zhifei Longcom Biopharmaceutical Cо.Ltd компаниясининг 8 нафар мутахассиси, Инновацион ривожланиш вазирлиги ҳузуридаги Илғор технологиялар марказининг 30 нафар олими, Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Вирусология илмий-тадқиқот институти ва бошқа тиббиёт муассасаларининг 112 нафар тиббиёт ходимлари томонидан ўтказилди», — дея таъкидланади хабарда.
Маълум қилинишича, клиник тадқиқотларда Ўзбекистондан жами 6966 нафар кўнгилли иштирок этган бўлиб, улардан 214 нафари 60 ёшдан катталар. Тадқиқотлар давомида ҳар бир кўнгилли иштирокчи 28 кун оралиғи билан 3 та дозада «вакцина/плацебо» схемасида эмланган. Улардан 13 кишида ўрта даражадаги ножўя таъсир аниқланган бўлиб, бу 1 фоиздан кам кўрсаткичдир. Алоҳида ажратилган гуруҳларда 95 фоиз ҳолатларда етарли даражада антитаналар ишлаб чиқарилгани аниқланган.
«27 март кунидан кўнгиллилар орасида COVID-19 касаллигига чалинганлар аниқлана бошлади. 232 нафар кўнгиллида ПЗР тест мусбат натижа кўрсатган бўлса, улардан 52 нафар киши касалликнинг ўрта шакли билан оғриди. Мусбат ПЗР тестлар намуналари британча штамм мавжудлигига текширилди.
Мазкур тадқиқот шунингдек вакцинага бўлган инсон организмининг реакцияси вакцина ва плацебо олганларда фарқ қилмаганини кўрсатди. Шундай қилиб, клиник тадқиқотлар натижаси Хитой-Ўзбекистон ҳаммуаллифлигида яратилган ZF-UZ-VAC2001 вакцинаси аҳолига коронавирус юқишининг олдини олиш ва хавфсизлик жиҳатдан самарали эканини тасдиқлади», — дейилади баёнотда.