“Кунига камида 8 стакан сув ичиш керак”
Бизнинг иқлимимизда, кам жисмоний ҳаракат қилувчи катталар кунига тахминан 2,5 литр суюқликка муҳтож, унинг 1-1,5 литрини ичимликлардан, қолган қисмини эса овқатдан олиш мумкин. Кўпгина озиқ-овқатлар кўп миқдорда сувни ўз ичига олади. Чой ва шарбатлар ичсангиз, ош, мева ва сабзавотлар истеъмол қилсангиз, бунчалик кўп сувга эҳтиёж қолмайди. Тоза сувга бўлган эҳтиёж кунига тахминан 4-5 стакан. Жисмоний фаоллик ва иссиқ иқлим сувга бўлган талабни оширади, аммо сув керак бўлса, тананинг ўзи “сўрайди”.
“Маҳсулотларни бирга истеъмол қилиш мумкин эмас”
Шифокорлар углевод ва протеинли овқатларни бирга истеъмол қилиш мумкин эмаслигини таъкидлашади, чунки ҳазм қилиш аъзоларимиз иккаласини ҳам бир вақтда сингдира олмайди ва шу боис ортиқча вазн ҳосил бўлади, дейишади. Аммо бу нотўғри. Бизнинг овқат ҳазм қилиш тизимимиз биз истеъмол қиладиган овқатга яхши мослашади ва маълум овқатларни ҳазм қилиш учун зарур бўлган ҳазм ферментларини чиқаради. Агар сизда озиқ-овқат аллергияси ёки кўтара олмаслик каби маълум тиббий ҳолатлар мавжуд бўлса, баъзи озиқ-овқатлардан чекланинг.
“Энергетик ичимликлар қувват беради”
Энергетиклар оддий ичимликлар билан бир хил миқдорда шакарни ўз ичига олади. Улар таркибида жуда кўп кофеин ва бошқа моддалар мавжуд. Улар ақлий ва жисмоний фаолиятни вақтинча яхшилайди, аммо машаққатли меҳнатдан сўнг энергия захираларини тиклаш учун яхши дам олиш керак. Кўпгина энергетик ичимликларни таркибидаги моддалар ва қабул қилишда хавфсизлик чегараси ўрнатилмаганлиги сабабли, кунига 500 мл дан ортиқ ичиш тавсия этилмайди. Энергетик ичимликлар, албатта, болалар учун эмас.
“Шакарни кўп истеъмол қилиш диабетга олиб келади”
Агар сизда диабет бўлмаса, ширинлик истеъмол қилиш унинг пайдо бўлишига сабаб бўлолмайди. Қандли диабет хавфи ортиқча вазн билан ортади, аммо қандай озиқ-овқат уни келтириб чиқариши муҳим эмас. Қандли диабетга чалинган одам нафақат озиқ-овқат таркибидаги шакар, балки бошқа углеводлардан ҳам эҳтиёт бўлиши керак.
“Очлик – танани тозалашнинг энг яхши усули”
Йўқ. Очлик пайтида тана энергия олиш учун ўз тўқималаридан фойдаланишни бошлайди. Мия учун энергиянинг асосий манбаи глюкоза бўлиб, бизнинг танамиздаги заҳиралар бир кундан камроқ вақтга етади. Агар организмнинг гликоген заҳиралари тугаса, у аминокислоталардан глюкоза синтез қила бошлайди, скелет мушаклари, жигар ва бошқа органлардаги оқсилларни парчалайди. Очлик соғлиқ учун зарарли ва унинг зарари узоқ вақтдан кейин сезилади.
“Ёғлар зарарли, уларни истеъмол қилмаслик керак”
Аксинча. Ёғлар ҳаёт учун зарурдир, улар муҳим ёғ кислоталари манбаи ҳисобланади, шунингдек, ёғларсиз ёғда эрийдиган витаминларни ўзлаштириб бўлмайди; Асосан ҳайвон маҳсулотларида мавжуд бўлган тўйинган ёғ кислоталари истеъмолини назорат қилиш керак, чунки уларнинг қондаги ортиқча миқдори холестериннинг чўкишига олиб келади ва шу билан юрак-қон томир касалликлари ва ҳатто саратон пайдо бўлишига “ёрдам” беради.
Фарангиз АТАБАЕВА суҳбатлашди